ដោយផ្អែកទៅតាមទស្សនៈវិទូមួយរូប បាននិយាយថាការកើតមកជាមនុស្សមិន ពិបាកជាងធ្វើខ្លួនឲ្យក្លាយជាមនុស្សឡើយ ព្រោះថាការធ្វើខ្លួនឲ្យក្លាយជាមនុស្ស ចាំបាច់ ប្រកាន់ខ្ជាប់នួវវិចារណៈ ដើម្បីជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីអំពើរបស់ខ្លួនឲ្យស្ថិតក្នុងផ្លូវ សីលធម៌ ជានិច្ចចៀសវាងភាពសោកស្តាយនៃទង្វើនោះនាពេលអនាគត។ ដោយបានមើលឃើញ ពីតម្លៃនៃមនុស្សបែបនេះ ហើយទើបតាមទស្សនៈទំនួលខុសត្រូវមួយបានពោលថា “ការលះបង់វិចារណៈ គឺជាការបង្កើតវិប្បដិសារី” តើទស្សនៈខាងលើនេះ មានអត្ថន័យ យ៉ាងណាខ្លះ?
ដើម្បីជាជំនួយនូវការស្រាយបំភ្លឺទស្សនៈ របស់ប្រធានខាងលើ យើងគួរស្វែង យល់ន័យនៃពាក្យ “វិចារណៈ” និង “វិប្បដិសារី” ជាមុនសិន។ វិចារណៈ គឹជា ការត្រិៈរិៈពិចារណារកហេតុផលត្រឹមត្រូវច្បាស់លាស់។ រីឯពាក្យ វិប្បដិសារី គឺ សំដៅ លើការនឹកស្តាយក្រោយព្រោះដឹងខ្លួនថាបានធ្វើខុស។ ដូចនេះតាមអត្ថន័យរបស់ប្រធាន ខាងលើចង់និយាយថា ការបោះបង់ចោលនូវគំនិតគិតពិចារណាឲ្យបានម៉ត់ចត់គឺជាការនាំមកនូវសេចក្តីសោកស្តាយចំពោះអំពើរបស់ខ្លួនដែលបានប្រព្រឹត្តកន្លងមក។
វាជាការពិតណាស់បើនិយាយពីមនុស្ស ចាំបាច់និយាយដល់វិចារណៈព្រោះវាជា កត្តា កំណត់នូវព្រំដែននៃការប្រព្រឹត្តនូវអំពើណាមួយរបស់បុគ្គលនោះ ឲ្យចេះទទួលខុស ត្រូវលើអំពើរបស់ខ្លូន។ ម្យ៉ាងវិញទៀតការប្រកាន់យកវិចារណៈគឺជា ការផ្តល់ឱកាសឲ្យខ្លួន ឯងរក្សានូវតម្លៃគុណធម៌ដោយមិនក្បត់ខ្លួនឯងរឺអ្នកដទៃ។ ជាក់ស្តែងនៅក្នុងសង្គមគេ ឃើញបុគ្គលខ្លះដែលពុំបានយកវិចារណៈមកដាក់ក្នុងខ្លួន នៅទីបំផុតក៏កើតមាននូវ សេចក្តី សោកស្តាយចំពោះអំពើដែលខ្លួនបានធ្វើ។ដូចជាជនរកស៊ីខុសច្បាប់ ចោរលួច ប្លន់ ជនចាប់ជំរិត អ្នកស៊ីឈ្នួលសម្លាប់មនុស្សជាដើម។ នៅពេលក្រសួងមានសមត្ថកិច្ច ចាប់ បានរមែងទទួលនូវទោសទណ្ឌកម្មចំពោះអំពើរបស់ខ្លួនដែលបានប្រព្រឹត្ត។ បើយើង ក្រលេកមកមើលស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ ថៅកែចិត្តចោរវិញនោះ ពិតជាឃើញយ៉ាងច្បាស់ពី ការ ប្រព្រឹត្តរបស់តួអង្គហំ។ ដើម្បីប្រាក់គាត់ពុំបានគិតដល់មនោសញ្ចេតនាមនុស្ស ជាតិឡើយ។ គាត់បានបណ្តោយខ្លួនឲ្យក្លាយទៅជាឈ្នាន់របស់ថៅកែដោយខ្វះការពិចារ ណា ឲ្យ បានល្អិតល្អន់។ ដូចជាគាត់ព្រមបើកឡានបុកឡានថៅកែហុងលីដើម្បីប្រាក់ មួយម៉ឺនរៀលពីថៅកែដោយបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់បីនាក់ និង របួសមួយចំនួន ផ្សេងទៀត។ ទីបំផុតគាត់ដឹងថាថៅកែកុហកគាត់ ជាហេតុធ្វើឲ្យគាត់មានការសោកស្តាយ យ៉ាងខ្លាំង ហើយបានលាតត្រដាងអំពើអាក្រក់របស់ថៅកែចំពោះមុខប្រពន្ធគាត់ និង កម្មករទាំងអស់ទៀតផង។ ចំនែកឯរឿងផ្កាស្រពោនវិញយាយនួនដែលជាម្តាយនាងវិធាវី ពុំបានឈរលើវិចារណៈ ដោយធ្វើការបដិសេធការភ្ជាប់ពាក្យរវាងវិធាវីនិងប៊ុនធឿន ដោយលើកនាងទៅឲ្យណៃស៊ត ដែលជាអ្នកមានទ្រព្យច្រើនទៅវិញ។ បញ្ហានេះហើយធ្វើឲ្យ នាងវិធាវីមានការពិបាកចិត្តរហូតធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ហើយទីបំផុតត្រូវបាត់បង់ជីវិត។ មរណភាពរបស់វិធាវីបានធ្វើឲ្យយាយនួនមានវិប្បដិសារីយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការសំរេចចិត្តដោយខ្វះការពិចារណា។ ដូចគ្នានេះដែរម្តាយទាវក្នុងរឿងទំទាវមិនខុសពីម្តាយវិធាវី ទេគាត់ពុំមានស្មារតីទទួលខុសត្រូវជុំវិញ ការសម្រចចិត្តលើកនាងទាវឲ្យរៀបការជាមួយ ម៉ឺនងួនឡើយគាត់មិនត្រឹមតែបំបែកទាវពីទុំជាប្តីនោះទេ ថែមទាំងបញ្ជាឲ្យអរជូនយកទុំទៅ សម្លាប់ចោលទៀត។ ក្នុងស្ថានភាពបែបនេះហើយធ្វើឲ្យគាត់មានការសោកស្តាយ ក្រោយ ពីកូនស្រីសម្រេចចិត្តសម្លាប់ខ្លួនតាមទុំ។
សរុបសេចក្តីមកយើងឃើញថាការប្រព្រឹត្តរឿងអ្វីមួយ ដែលខ្វះការពិចារណា ឲ្យបានត្រឹមត្រូវគឺពិតជាហេតុដែលបង្កឲ្យមានវិប្បដិសារីទៅថ្ងៃក្រោយប្រាកដមែន។
ឆ្លងតាមការបកស្រាយខាងលើនេះបង្ហាញឲ្យឃើញថាទស្សនៈ របស់ប្រធាន ពោល ពេញដោយគោលគំនិតអបរំមនុស្សឲ្យចេះប្រកាន់យកនូវសុភវិនិច្ឆ័យ មុននឹង ធ្វើអ្វី មួយដើម្បីកុំឲ្យមានការសោកស្តាយទៅថ្ងៃអនាគតនូវលទ្ធផលនៃអំពើរបស់ខ្លួន។ ដូចនេះ ក្នុងនាមយើងជាអនុជន ត្រូវចេះប្រកាន់ខ្ជាប់នូវវិចារណៈនោះទើបខ្លួនយើងក្លាយទៅជា ឧត្តមជនពិតប្រាកដហើយរាល់អំពើដែលខ្លួនបានធ្វើ នឹងទទួលបានផលល្អគួរជាទីពេញ ចិត្តដែលធ្វើឲ្យយើងពុំមានការស្តាយក្រោយឡើយ។
No comments :
Post a Comment