ក្នុងការរស់នៅរបស់មនុស្សទោះក្នុងគ្រួសារក្តី ក្នុងសង្គមក្តី ទាមទារឲ្យសមាជិកម្នាក់ៗ នៃគ្រួសារ ឬសង្គមនោះ មានភាពស្មោះត្រង់ចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមក មិនមានចិត្តងាករេ ផិតក្បត់ កេងប្រវញ្ច័ពីគ្នា ដើម្បីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ទើបគ្រួសារនោះ ឬសង្គមនោះ អាចមានសុភមង្គល និង អភិវិឌ្ឍជឿនលឿនបាន។ អាស្រ័យហេតុនេះ ទើបមាន ទស្សនៈមួយពោលថា “ភក្តីភាពគឺជា គុណធម៌ដ៏ប្រពៃដែលអាចញុំាងគ្រួសារ និងជាតិ ឲ្យមានការអភិវឌ្ឍបាន”។ តើមានអំណះអំណាងណាខ្លះទើបគេហ៊ានពោលដូចនេះ?
មុននឹងបកស្រាយអធិប្បាយបំភ្លឺនូវប្រធានខាងលើឲ្យបានក្បោះក្បាយ យើងគប្បី យល់នូវពាក្យមួយចំនួនសិន។ “ភក្តី” គឺជាសេចក្តីស្មោះត្រង់។ចំណែក “គុណធម៌” មានន័យថា ជាសេចក្តីល្អ ឬសេចក្តីចម្រើន។ ឯ“ការអភិវឌ្ឃ” វិញមានន័យថាការរីកចម្រើន ឬធ្វើឲ្យប្រសើរឡើង។
ប្រធានខាងលើនេះចង់និយាយថា គ្រួសារនិងសង្គមជាតិ មានការអភិវឌ្ឍបាន លុះណាតែសមាជិកនៃគ្រួសារឬសង្គមនោះមានចិត្តស្មោះត្រង់ និង ចេះធ្វើអំពើល្អចំពោះគ្នា ទៅវិញទៅមក។ “ចំពោះគ្រួសារ” ស្វាមីនិងភរិយា ត្រូវតែភក្តីភាពរវាងគ្នានិងគ្នា។ បើប្តីប្រពន្ធមានស្វាមីភក្តិនឹងគ្នា ហើយភាពកក់ក្តៅនឹងកើតមានឡើង ដល់បុត្រធីតា ទាំងឡាយជាពុំខាន។ ម៉្យាងវិញទៀតភក្តីភាពនេះនឹងនាំឲ្យមានសុភមង្គលគ្រួសារស្ថិតស្ថេររហូតជាដរាប។ សុខភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត ក៏កើតឡើងព្រោះមិនព្រួយបារម្ភ ពីការផិតក្បត់គ្នា។ ចំពោះគូរស្វាមីណាដែលចេះស្មោះត្រង់នឹងគ្នាគឺជា គំរូដ៏ល្អសំរាប់ គូរស្វាមីដទៃទៀត និង ជាគុណធម៌មួយដែលគួរឲ្យគោរព និង យកតម្រាប់តាម។ ឧទាហរណ៍នៅក្នុងរឿងអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរក្នុងរឿងមហាវេស្សន្តរគឺ នាងមេទ្រីមានភក្តីភាព ចំពោះព្រះវេស្សន្តរណាស់ ដោយបានជួយបំពេញនូវបារមីដល់ព្រះវេស្សន្តរ ដែលជា ស្វាមីខ្លួន។ រីឯរឿងទុំទាវវិញទុំ និងទាវ មានភក្តីភាពចំពោះគ្នា ទោះជាត្រូវម្តាយពង្រាត់ បង្ខំឲ្យនាងទាវរៀបការជាមួយម៉ឺនងួនក៏ដោយ។ ពេលគេយកទុំទៅសម្លាប់នាងទាវសុខចិត្ត សម្លាប់ខ្លួនតាមទុំដើម្បីបង្ហាញភាពស្មោះត្រង់ដែលខ្លួនមានចំពោះគូរស្នេហ៍។ ហើយភក្តី ភាពនេះត្រូវបានអ្នកអានស្ងើចសរសើរគ្រប់គ្នានូវការលះបង់ខ្ពស់នៃសេចក្តីស្នេហាចំពោះ អ្នកទាំងពីរ។ ចំណែកចៅចិត្រ និងឃុននារី ក្នុងរឿងកុលាបប៉ៃលិនវិញ អ្នកទាំងពីរមានចិត្ត ស្មោះស្ម័គ្រប្តូរផ្តាច់សុខចិត្តស្លាប់ជាមួយគ្នា ដូចជានៅពេលមានចោរប្លន់នៅកណ្តាលព្រៃ ចៅចិត្រហ៊ានប្តូរជីវិតតតាំងជាមួយពួកចោរ ដើម្បីការពារចៅហ្វាយ និងឃុននារី ជាទី ស្រលាញ់របស់ខ្លួន។ ទីបំផុតចៅចិត្រត្រូវបានចៅហ្វាយនាយស្រលាញ់ និង លើកតម្គើង ចៅចិត្រឲ្យមើលការទទួលខុសត្រូវបញ្ជីត្បូង និងបានក្លាយជាកូនប្រសាររបស់ លោកហ្លួង រតនសម្បត្តិទៀតផង។ បើយើងក្រលេកទៅមើលប្រវត្តិសាស្ត្រវិញព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ជាក្សត្រីយ៍មួយអង្គដែលមានទឹកចិត្តស្មោះត្រង់ចំពោះបងប្អូនណាស់ ជាក់ស្តែងពេលនាង ជ័យរាជទេវីមានទុក្ខក្រៀមក្រំ ដោយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧នៅឯសមរភូមិព្រះនាងឥន្ទ្រៈ ទេវី ចេះណែនាំកន្និដ្ឋាឲ្យរំងាប់ចិត្តសាងផ្នួសបួសជាដូនជី រហូតដល់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នយាង ត្រលប់មកវិញ។ លុះក្រោយពីនាងជ័យរាជទេវីសុគត់ទៅ ព្រះនាងឥន្ទ្រទេវី ក៏ក្លាយ ជាអគ្គមហេសីរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ព្រះនាងខិតខំជួយជ្រោមជ្រែងព្រះស្វាមីឲ្យក្លាយ ជាក្សត្រល្បីល្បាញរីឯព្រះនាងក៏ក្លាយជានារីដ៏ឆ្នើម និង ជាទីគោរពរបស់ប្រជារាស្រ្ត។ ហើយភក្តីភាពនេះត្រូវបានគេលើកសរសើររហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះបើយើងនិយាយពីក្នុងសង្គមគ្រួសារទូទៅ ភក្តីភាព ដើរតួនាទី សំខាន់ណាស់ ដើម្បីឲ្យមនុស្សរស់នៅចុះសំរុងនឹងគ្នា និងទុក្ខចិត្តគ្នា ហើយរស់នៅប្រកប ដោយសុភមង្គល និង គួរជាទីកោតស្ញប់ស្ញែងនៃមហាជននិង នាំឲ្យគ្រូសារនោះ មានកិត្តិយសថ្លៃថ្លាមិនខាន។
ចំពោះជាតិភក្តីភាពនឹងនាំមកនូវភាពរីកចម្រើនលើគ្រប់វិស័យ។ អ្នកដឹកនាំ និង ពលរដ្ឋមានសាមគ្គីភាពក្នុងកិច្ចកសាង ការពារនិងអភិវឌ្ឍប្រទេសបានយ៉ាងរុងរឿងរលូន ដោយគ្មានរង្គោះរង្គើសៅហ្មងឡើយ។
ឧទាហរណ៍ដោយផ្អែកតាមប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរយើងសង្កេតឃើញថា អ្នកតាឃ្លាំង មឿង ដោយសារទឹកចិត្តស្នេហាជាតិ ឥតងាករេ សុខចិត្តលោតក្នុងរណ្តៅភ្លើងសម្លាប់ខ្លួន ទៅកេណ្ឌទ័ពខ្មោចមកបង្រ្កាបទ័ពសៀម។ ដោយមើលឃើញសេនាមឿងស្មោះស្ម័គ្រគ្រប់ យ៉ាងៗ នេះកងទ័ពខ្មែរក៏មានទឹកចិត្តច្បាំងជាមួយកងទ័ពសៀមរហូតបានទទួលជ័យ ជំនះ។ ចំណែកព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ទ្រង់បានខិតខំបំពេញអស់ពីកាយពលប្រយុទ្ធ ឥតរាថយចំពោះខ្មាំងសត្រូវរហូតវាតទីបានទឹកដីយ៉ាងធំទូលាយ នេះគឺមកពីព្រះអង្គ មានភក្តីភាពស្រលាញ់ប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គ។ ទុក្ខសោកប្រជារាស្រ្តគឺ ទុក្ខសោករបស់ ព្រះអង្គ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះក្នុងអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរអ្នកនិពន្ធក៏បានបង្ហាញភក្តីភាព របស់តួអង្គ ចំពោះជាតិមាតុភូមិដែរ។ ដូចជានៅក្នុងរឿងតេជោយ៉ត ដោយមានការព្រួយបារម្ភអំពី ជោគវាសនាប្រទេសតេជោយ៉តសុខចិត្តលះបង់កិត្តិយសដោយធ្វើល្បិច ជាលែងលះជា មួយ ជំទាវស្រែនរហូតកំចាត់ជនក្បត់ជូនជាតិមាតុភូមិ។
ផ្ទុយទៅវិញអ្នកដែលផិតក្បត់មិនស្មោះត្រង់នឹងគ្នាពិតជាពុំផ្តល់សេចក្តីសុខ និង មិនមានការរីកចម្រើនឡើយ។ ជាក់ស្កែងក្នុងរឿងកាកីរបស់ព្រះបាទអង្គឌួង នាងកាកី មានចិត្តផិតក្បត់មិនស្មោះត្រង់នឹងស្វាមីមានសហាយជាមួយប្រុសផ្សេង ទីបំផុតនាងកាកី ត្រូវរងទុក្ខវេទនាដោយព្រះបាទព្រហ្មទត្តបណ្តែតពោងពាយស្លាប់ក្នុងមហាសាគរ។
បើក្រលេកមើលតាមប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរព្រះនាងបុប្ផារតី បានជាទទួលយក ព្រះឧទ័យ ជាស្វាមីរួចទៅហើយបែរជាមានគំនិតផិតក្បត់នឹងស្វាមី ហើយងាកមកទំនាក់ ទំនងស្នេហាអាថ៌កំបាំងជាមួយអតីតសង្សារគឺ ព្រះរាជសម្ភារឬ ពញាតូ។ ជាលទ្ធផលអ្នក ទាំងពីរត្រូវគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតដូចគ្នា។
ចំណែកក្នុងសង្គមវិញគ្រួសារខ្លះមាន ជម្លោះ លែងលះ កាប់សម្លាប់គ្នា រហូតបាត់បង់ជីវិត ឬពិការ ដោយសារតែប្រពន្ធផិតប្តី ឬប្តីផិតប្រពន្ធ...។ នេះជាលទ្វផល នៃការមិនមានភាពស្មោះត្រង់នឹងគ្នា។
សរុបសេចក្តីមកទីណាមានភក្តីភាព ទីនោះពិតជាមានសុភមង្គល និងមានការរីក ចម្រើនទោះបីនៅក្នុងសង្គមក្តីគ្រូសារក្តី។ ផ្ទុយទៅវិញបើគ្មានភក្តីភាពទេ នាំឲ្យបែកបាក់គ្នា ដែលជាបច្ច័យអាក្រក់ធ្វើឲ្យអន់ថយគ្មានការរីកចម្រើន។
ដូចនេះមតិរបស់ប្រធានខាងលើពិតជាត្រឹមត្រូវ ប្រកបដោយការអប់រំល្អ ដែល យើងជាបច្ឆជនខ្មែរ គប្បីចិញ្ចឹមចិត្តធ្វើអំពើល្អ តាំងចិត្តស្មោះត្រង់ ព្យាយាមស្មោះត្រង់ រវាងគ្នាមិនក្បត់គ្នា និងមិនក្បត់ឧត្តមគតិជាតិ។ គួរចងចាំថា“គ្រួសាររីកចម្រើនសង្គមជាតិ ក៏រីកចម្រើនដែរព្រោះគ្រួសារជាកោសិកានៃសង្គម។ អ្នកមានភក្តីភាពចំពោះចៅហ្វាយ រមែងបានជួបភាពចម្រុងចម្រើន។
No comments :
Post a Comment